جزوات ریاضی
 
 
     
 
     
نمونه سوالات فصل هفتم علوم
 
 
 

آموزش ششم

مطالب مربوط به پایه ششم ابتدایی

 

 

 

    

 

 

 

 

سوالات متن درس (نیرو 1) علوم تجربی ششم ابتدایی

1 . چه موقعی حرکت جسم تغییر می کند ؟ هر وقت به آن نیرویی وارد شود .

2 . نیرو حاصل چیست ؟ حاصل اثر متقابل دو جسم برهم است .

3 . یک کک چند برابر وزن خودش را می تواند بکشد ؟ بیش از یکصد هزار  برابر وزن خودش را

4 . آیا یک جسم به تنهایی می تواند نیرو وارد کند ؟ خیر ، برای ایجاد نیرو حداقل به دو جسم نیاز داریم .

5 . دو ویژگی هر نیرو را بیان کنید . 1 ـ نیرو جهت دارد  2ـ نیرو اندازه دارد .

6 . مقدار نیرو با چه وسیله ای اندازه گیری می شود ؟ نیرو سنج

7 . چرا وقتی لاستیک یا کش را بیش از اندازه بکشیم پاره می شود ؟زیرا نیروی دست ما از نیروی لاستیک یا کش بیش تر است و باعث پاره شدن آن می گردد .

8 . در علوم ، هل دادن یا کشیدن معادل چیست ؟ معادل وارد کردن نیرو یا اعمال نیرو است .

9 . از نیرو چه استفاده هایی می شود ؟ تغییر جهت نیرو ، تغییر شکل نیرو ، حرکت جسم ، توقف جسم و کندشدن یا تند شدن حرکت

10 . حداقل چند جسم باید بر هم اثر کنند تا نیرو ظاهر شود ؟ دو جسم

11 . چرا گاهی با وجود این که بر جسم نیرو وارد می شود ، جسم حرکت نمی کند ؟ زیرا نیروی وارد شده از دو طرف جسم مساوی است .

12 . چه زمانی با وجود وارد شدن نیرو از دو طرف جسم ، جسم به یک طرف حرکت می کند ؟ وقتی که نیروی وارد شده از یک طرف بیش تر باشد .

13 . چه زمانی نیرو ها همدیگر را خنثی می کنند ؟ زمانی که نیرو ها در جهت مخالف هم وارد شوند .

14 . نیروی خالص چیست ؟ نیرویی که جسم را به حرکت در می آورد .

15 . منظور از نیروهای تماسی چیست ؟ بعضی از نیروها برای این که اثر کنند باید با جسم تماس پیدا کنند . به این نیروها ، نیروهای تماسی می گویند .

سوالات درس هفت علوم ششم ابتدایی ( ورزش و نیرو 2 ) بخش دوم

1 . ترمز کردن چگونه سبب کندشدن و توقف سریع وسیله ی نقلیه می شود ؟ در اثر نیروی اصطکاکی که بین چرخ و لنت ترمز و  همچنین اصطکاکی که بین چرخ و زمین وجود دارد .

2 . وقتی توپی در حال حرکت است چرا پس از طی مسیر کوتاهی از حرکت باز می ایستد ؟ در اثر نیروی اصطکاکی که بین توپ و زمین وجود دارد .

3 . چرا راه رفتن بر سطح یخ و برف دشوار است ؟ چون سطح یخ و برف صاف است و اصطکاک بسیار کمی بین یخ و کف کفش وجود دارد .

4 . نیروی اصطکاک را تعریف کنید . نیرویی که سبب کند شدن حرکت جسم می شود .

5 . جهت نیروی اصطکاک چگونه است ؟ جهت نیروی اصطکاک همیشه برخلاف جهت حرکت جسم است . یعنی اگر جسم به سمت راست حرکت می کند ، نیروی اصطکاک در جهت چپ نیرو وارد می کند .

6 . اگر در حال حرکت باشیم و نیروی اصطکاک نباشد ، چه اتفاقی می افتد ؟ نمی توانیم در یک جا ثابت شویم .

7 . چه زمانی نیروی اصطکاک بیش تر است ؟ هر چه سطح تماس بین دو جسم ناهمواری و پستی و بلندی بیش تری داشته باشد ، اصطکاک بیش تر خواهد بود .

8 . سه مورد از فایده های اصطکاک را بیان کنید . اصطکاک بین کفش و زمین برای راه رفتن ــ اصطکاک چوب کبریت و بدنه ی کبریت برای روشن شدن آن ــ اصطکاک بین لنت و چرخ و زمین برای توقف وسیله نقلیه

9 . آیا اصطکاک می تواند مضر باشد ؟ بله در بعضی سطوح که دو جسم مرتب با هم برخورد دارند بعد از مدتی ساییده شده و نیاز به تعویض آن ها است . مانند چرخ دنده های فلزی ، تسمه ی دینام کولر و اتومبیل و ...

10 . امروزه برای کم کردن اصطکاک از چه راه هایی استفاده می شود ؟ روغن کاری ، استفاده از چرخ و ...

11 . در قدیم برای جا به جایی اجسام سنگین و کاهش اصطکاک از چه روشی استفاده می کردند ؟ تنه های درخت را زیر جسم قرار می دادند و جسم را به جلو یا عقب هل می دادند .

12 . نیروی مقاومت هوا را تعریف کنید . نیروی مقاومی است که از حرکت یک جسم در هوا جلوگیری می کند .

13 . ایرودینامیک یعنی چه ؟ برای آن که اجسام بتوانند به راحتی در هوا حرکت کنند ، باید شکل آن ها را به گونه ای طراحی کنیم تا نیروی مقاومت هوای وارد بر آن ها به کم ترین مقدار ممکن برسد ؛ به چنین اجسامی ایرودینامیک می گویند .

14 . نیروی بالا بری را تعریف کنید . بال های هواپیما را به گونه ای طراحی می کنند که وقتی هواپیما در حال حرکت است ، هوای بالای بال دارای سرعت بیش تری نسبت به هوای پایین بال باشد و همین امر سبب اختلاف فشار در دو سوی بال و ایجاد یک نیروی خالص به طرف بالا می شود که به آن نیروی بالابر گفته می شود .

15 . چه نیروهایی به یک هواپیمای در حال حرکت وارد می شود ؟ 1 ـنیروی مقاومت هوا ( که همان اصطکاک بوده وسبب کند شدن حرکت می شود و در جهت خلاف حرکت هواپیما وارد می شود ) . 2 ـ وزن ( که همان نیروی گرانشی زمین است و باعث کشش هواپیما به پایین می شود ) . 3 ـ نیروی رانش (نیرویی است که موتور هواپیما برای جلو رفتن آن وارد می کند ) . 4 ـ نیروی بالا بری ( که همان اختلاف فشار در دو سمت بال بوده و سبب بالا رفتن هواپیما می شود ) .

16 . با توجه به نیروی مقاومت هوا و نیروی گرانشی هواپیما چگونه پرواز می کند و به بالا می رود ؟ به این دلیل که در هواپیما نیروی رانشی و نیروی بالابری قدرت بیش تری نسبت به نیروی مقاومت هوا و نیروی گرانشی زمین دارند .  

 

 

 
  
     
 
     
درج مطلب
 
 
 
 
علمی آموزشی تفریحی

علمی آموزشی تفریحی

 

پوکه معدنی  

 

 

 

پوکه معدنی از گدازه‌های اتشفشان بوجود می آید٬ به منظور عایقِ صوت٬ سرما٬ گرما٬ وبرای شیب‌بندی بام ساختمان به کار می رود. وزن مخصوص آن کمتر از ۱ می‌باشد و روی آب شناور می‌ماند با استفاده از پوکه معدنی٬ وزن ساختمان، تا یک سوم کم و در برابر زلزله مقاوم‌تر می‌شود. این مواد همچنین در صنایع عایق سازی کاربرد دارند . مصالح پوکه معدنی در حجم کمتری نسبت به شن و ماسه تولید می‌شوند و بازار مصرف خاصی دارند.

     پوکه معدنی دانه های سبک حاصل از فعالیتهای آتشفشانی است. مزیت عمده پوکه معدنی نسبت به مصالح ساختمانی مشابه از قبیل شن و ماسه عبارتست از: وزن مخصوص بسیار کم ٬ و دارا بودن درجه سختی بالا.

     رنگ این ماده معدنی سفید یا خاکستری مایل به سفید یا زرد است. پوکه معدنی دارای دانه بندی های متفاوت از ذرات غباری تا قطعات بزرگ با قطر بیش از 100 میلیمتر است.  هر یک از اندازه های فوق برای مصارف بخصوصی کاربرد دارند.

   خواص پوکه معدنی

وزن مخصوص آن پائین است به طوری که روی آب شناور می ماند.

عایق صدا، گرما و سرما می باشد

 مقاوم در مقابل آتش سوزی؛ به طوری که تا 760 درجه سانتیگراد هیچ تغییری در حجم و شکل آن حاصل نمی شود. نقطه ذوب این ماده معدنی 1342 درجه سانتیگراد می باشد.

 استحکام بالایی دارد؛ بتون و مصا لح تشکیل شده از پوکه معدنی از میزان بالای دوام نسبت به وزن برخوردار می باشد.

 

 موارد مصرف

ü     برای تهیه بلوکهای سبک سقفی و دیواری، موزائیک سبک، بتون سبک

ü     بعنوان عایق صدا برای موتور خانه ها و محل های صدادار

ü     بعنوان عایق حرارت برای سردخانه ها، گرمخانه ها و پوشش لوله های حرارتی

ü     برای استفاده کشاورزی در مناطق کم آب به دلیل خاصیت جذب و نگهداری آب

ü     برای رنگبری پارچه ها

ü     برای استفاده در ساختمان سدها، اسکله ها و پلها

 نکته قابل توجه اینکه بتون ساخته شده از پوکه معدنی علاوه بر سبکی، در مقابل عوامل مختلف محیطی نیز دارای استحکام و مقاومت فوق العاده ای می باشد.

پونس (سنگ پا) :

 

 

 

 

سنگ آذرین بیرونی است و هنگامی که مواد مذاب درونی به سطح زمین میرسد گازهای موجود در آن خارج شده که محل خروج گازها بصورت حفره باقی می ماند و حالت اسفنجی پیدا میکند و سبب سبک شدن آن میشود . فاقد بلور است . پونس بازالتی سیاه رنگ است. پونس در دماوند – اطراف قزوین وزنجان ودر باباگرُگرُ وجود دارد .

     سنگ پا نوعی سنگ آذرین است که از سرد شدن گدازه‌های آتشفشانی شکل می‌گیرند. وجه تسمیه سنگ‌پا از آن جهت است که بنا به قابلیت بالای سایندگی آن، از آن برای برای زداندن لایه‌های سفت مرده پوست در پاشنه پا استفاده می‌شود. سنگ پا از انواع پوکه‌های معدنی است.

سنگ توف :

 

از انواع سنگهای خاکستر آتشفشان بوده که به علت چسبندگی کم٬ ذرات آن در اثر هوازدگی پوسته پوسته می شود و به صورت دانه های ريز از آن جدا می شود . اين سنگ را به علت سبزی چشم نوازی که دارد در کار ديوار سازی٬ پارک سازی و ديوارها استفاده می کنند.

 

 
  
     
 
     
فصل 4 علوم
 
 
 
 

 

چهار لايه زمين:

زمين از چهار لايه متفاوت تشكيل شده است. بسياري از زمين شناسان معتقدند كه زمين در مركز خود از مواد سنگينتر و با چگالي بيشتر تشكيل شده است و مواد سبكتر به سمت بالا حركت مي كنند. زيرا پوسته زمين غالبا از مواد سبكتر(سنگهاي بازالت و گرانيت) ساخته شده در حاليكه هسته آن شامل فلزات سنگين(نيكل و آهن) است.

پوسته لايه اي است كه شما بر روي آن زندگي مي كنيد، اين لايه به خوبي مطالعه و درك شده است. گوشته بسيار گرمتر از پوسته است و توانايي جريان زيادي دارد. هسته هاي دروني و بيروني همچنان گرمتر هستند و فشار وارده در مركز زمين به اندازه اي است كه شما مي توانيد به وسيله آن، يك توپ را به يك تكه سنگ مرمر تبديل كنيد.

 

            

.

 

پوسته:

پوسته زمين، شبيه پوسته يك زمين است. اين لايه نسبت به سه لايه ديگر، بسيار نازكتر است. پوسته، در محل اقيانوسها(پوسته اقيانوسي)تنها حدود 5-3 مايل(8كيلومتر) ضخامت دارد و در قاره ها(پوسته قاره اي) حدود25 مايل(32كيلومتر) ضخامت دارد. درجه حرارت پوسته از درجه حرارت هوا در بالاترين بخش آن، تا 1600درجه فارنهايت(870 درجه سلسيوس) در عميق ترين بخش پوسته تغيير مي كند. شما مي توانيد يك قرص نان در تنور(اجاق) خودتان در حرارت 350درجه فارنهايت) بپزيد. در حرارت 1600درجه فارنهايت،‌سنگها شروع به ذوب شدن مي كنند. پوسته زمين به قطعاتي كه ورقه ناميده مي شوند، تقسيم شده است. ورقه ها نيز بر روي يك گوشته پلاستيكي نرم كه زير پوسته قرار گرفته اند شناورند. اين ورقه ها معمولا به آرامي حركت مي كنند ولي اغلب، به هم مي چسبند و فشار زيادي را ايجاد مي نمايند. فشار ايجاد شده و سنگها خميده مي شوند تا حدي كه بشكنند. به هنگام رخداد اين پديده، زمين لرزه ايجاد مي شود. به ضخامت كم پوسته، در مقايسه با ساير لايه ها توجه كنيد. كلا هفت ورقه اقيانوسي و قاره اي بر روي گوشته اي كه از مواد داغتر و با چگالي بيشتري تشكيل شده است،‌شناور مي باشند.

 

پوسته از دو نوع سنگ اصلي تشكيل شده است، گرانيت و بازالت. پوسته قاره اي بيشتر از گرانيت تشكيل شده در حاليكه پوسته اقيانوسي شامل نوعي از سنگهاي آتشفشاني، كه بازالت ناميده مي شوند، مي باشد.

سنگهاي بازالتي ورقه هاي اقيانوسي،‌چگالي بيشتري داشته و از سنگهاي گرانيتي ورقه قاره اي سنگينتر هستند. شاهد اين قضيه نيز، رانده شدن پوسته قاره اي بر روي پوسته سنگينتر اقيانوسي در طي برخورد ورقه ها مي باشد. پوسته و قسمت بالايي گوشته، پهنه اي از سنگهاي صلب و شكننده را ايجاد مي كنند كه سنگ كره(ليتوسفر) ناميده مي شود. لايه پاييني سنگ كره صلب، پهنه اي با محتويات قيرمانند است كه سست كره(آستنوسفر) نام دارد. سست كره، بخشي از گوشته است كه جريان دارد و ورقه ها بر روي آن حركت مي كنند.

 

                           

گوشته:

گوشته لايه اي است كه مستقيما بر روي سيما قرار دارد. اين لايه بزرگترين قسمت زمين است كه حدود 1800مايل ضخامت دارد. گوشته از سنگهاي بسيار داغ و چگال تشكيل شده است. اين لايه سنگي، ‌شبيه قير جريان مي يابد. اين جريان در اثراختلاف زياد درجه حرارت از كف تا بالاي گوشته مي باشد. حركت گوشته، دليل حركت ورقه هاي زمين است. درجه حرارت گوشته، از 1600درجه فارنهايت در بالاي آن تا 4000درجه در قسمتهاي قاعده اي اس،‌ تغيير مي كند.

جريانهاي همرفتي:

گوشته از مواد بسيار چگالتر و با ضخامت بيشتر ساخته شده است. ورقه ها بر رو ي آن مانند روغني كه بر روي آب شناور است،‌ شناورند. بسياري از زمين شناسان معتقدند كه گوشته به سبب وجود جريانهاي همرفتي،‌جريان دارد.

جريانهاي همرفتي، به علت وجود موادبسيار داغي است كه از عميق ترين قسمت گوشته بالا مي آيند سپس سرد شده، دوباره پايين رفته، سپس داغ شده و باز بالا مي آيند و اين چرخه بارها و بارها ادامه مي يابد.

شما سوپ يا پودينگ را در ماهيتابه اي گرم مي كنيد و جريانات همرفتي را مي توانيد در اين مايع ببينيد كه شروع به حركت مي كند.

هنگامي كه جريانان همرفتي در درون گوشته جريان مي يابند، مي توانند پوسته را نيز به حركت درآورند. در اثر اين جريانات، پوسته آزادانه حركت مي كند.

نوار نقاله، دركارخانه جعبه ها را حركت مي دهد همانند جريانات همرفتي در گوشته، كه ورقه هاي زمين را حركت مي دهد.

 

                        

هسته خارجي:

هسته زمين، شبيه توپي است از مواد بسيار داغ(9000-4000 درجه فارنهايت). هسته خارجي آنقدر داغ است كه فلزات در آن همگي به صورت مايع هستند. هسته خارجي، 1800 مايل پايينتر از پوسته قرار دارد و حدود 1400مايل ضخامت دارد. هسته خارجي از نيكل و آهن مذاب تشكيل شده است.

هسته داخلي:

هسته داخلي آنقدر فشار و حرارت بالايي دارد كه فلزات به يكديگر فشرده شده و مانند مايع قادربه حركت نيستند. اما نيروهاي وارد شده به آنها باعث مي شود كه در جاي خود همانند يك جامد بلرزند. هسته داخلي، 4000 مايل پايينتر از پوسته است و حدود 800مايل ضخامت دارد. درجه حرارت در آن بيش از 9000درجه فارنهايت است و فشار 45 ميليون پوند براينچ مربع است. اين مقدار فشار، سه ميليون برابر فشار هوا بر سطح بدن شما در كنار درياست.

همراه با دوستانتان به سوالات زير پاسخ دهيد. اگر شما براي به دست آوردن جواب سوالات،‌نياز داريد كه به صفحات قبل بازگرديد،‌ استفاده از عنوان صفحات كه درست در پايين سوالات آمده، به شما كمك خواهد كرد.

1- نام چهار لايه تشكيل دهنده زمين را به ترتيب از خارجي ترين بخش تا هسته بنويسيد.

2-   چه چيز سبب مي شود كه گوشته جريان پيدا كند؟

3-   دو فلز اصلي تشكيل دهنده هسته خارجي و داخلي زمين كدامند؟

4-   توضيح شخصي شما از اين كه زمين چگونه به وجود آمده است، چيست؟

كارت 2، چهار لايه، به شما كمك خواهد كرد.

 

                               

    

                ++++++++++++++++++     تدریس       ++++++++++++++++++++++

بخش زمین شناسی

 (درس در یک نگاه ) سفر به اعماق زمین

    بخش عمده ی منابع و مخازن طبیعی مورد استفاده انسان مانند نفت ، گاز ، زغال سنگ ، آبهای زیرزمینی و سایر معادن فلزی و غیرفلزی در لایه های درونی زمین واقع شده اند. پر ضروری است که ساختمان درونی زمین را مطالعه کنیم.

    دانشمندان ساختمان درونی زمین رابه کمک امواج لرزه ای مورد مطالعه قرار می دهند.

    آنها با استفاده از ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی مواد سازنده ی زمین، لایه های زمین را نامگذاری می کنند. براساس خواص شیمیایی لایه های زمین به سه لایه ی: 1- پوسته  2- گوشته 3- هسته تقسیم بندی می شوند.

    بر اساس خواص فیزیکی لایه های زمین به پنج لایه ی : 1- سنگ کره 2- خمیر کره 3- گوشته زیرین 4- هسته خارجی 5- هسته داخلی تقسیم بندی میشوند.

(درس در یک نگاه ) زمین پویا

   کشور عزیزمان ایران ، در بخشی از کره زمین واقع شده است که کمربند لرزه خیز آلپ - هیمالیا از آن عبور می کند. و از طرفی همین الآن که ما داریم صحبت می کنیم از آتشفشانهای نیمه فعال مانند  : دماوند ، تفتان و بزمان گازهای آتشفشانی خارج میشود.

     علاوه براینها پدیده ی رانش زمین در نواحی کوهستانی کشورمان به عنوان یک مخاطره طبیعی مطرح می باشد.

     بنابراین ضروری است فرزندان عزیزمان با پدیده های طبیعی مانند زمین لرزه ، آتشفشان و رانش زمین که همگی آفریده ی خداوند است آشنا شوند و شیوه ی زیستن در کنار آنها را یاد بگیرند. لذا دراین درس با زمین لرزه و اثرات آن ( اجتماعی ، بهداشتی ، ساختمانی و ... ) آتشفشان و فواید و اثرات آن و حرکات دامنه ایی آشنا می شویم.

 

 اهداف / پیامدهای درس
سفر به اعماق زمین

       سطح 1: لایه های مختلف زمین را از طریق نقاشی ،  مدل و ماکت نشان دهند.

     سطح 2: برخی از ویژگیهای لایه های تشکیل دهنده ی زمین را از روی مدل توضیح دهید.

   سطح 3: بر اساس مدل ساخته شده تفاوتهای لایه های مختلف و اهمیت هر لایه را توضیح دهند.

اهداف / پیامدهای درس

زمین پویا

 سطح 1: با پدیده های طبیعی مانند زمین لرزه ، آتشفشان وحرکات دامنه ایی  آشنا شوند

سطح 2: اثرات هر یک ازپدیده های طبیعی مانند زمین لرزه ، آتشفشان  و حرکات دامنه ایی را در زندگی خود بیان کنند.

—سطح 3: چگونه زیستن در کنار پدیده های طبیعی مانند زمین لرزه و آتشفشان و حرکات دامنه ایی را بداند.

              حقایق درس    سفر به اعماق زمین

     امواج لرزه ای به درون زمین سفر می کنند.

       دانشمندان با استفاده از امواج لرزه ایی ، ساختمان درونی زمین را شناسایی می کنند .

      ساختمان درونی زمین بر اساس خواص شیمیایی به سه لایه ی پوسته ، گوشته و هسته تقسیم می شوند.

       ساختمان درونی زمین بر اساس خواص فیزیکی به پنج لایه ی سنگ کره ، خمیر کره ، گوشته زیرین ، هسته خارجی و هسته داخلی تقسیم می شوند.

حقایق درس 
زمین پویا

 

      زمین لرزه یک پدیده طبیعی است که در هنگام آزاد شدن انرژی ایجاد می گردد.

       زمین لرزه اثرات اجتماعی , ساختمانی و بهداشتی بر جای می گذارد.

     یک مخروط آتشفشان از قسمتهای مختلف تشکیل شده است.

      مواد آتشفشانی به سه حالت مایع , جامد و گاز از دهانه آتشفشان خارج می شوند.

—       آتشفشانها دارای فواید و ضررهایی هستند.

—       حرکت مواد بر روی دامنه ها به صورتهای مختلف انجام می شود.

—       حرکت موادبر روی دامنه ها باعث ایجاد ضررهایی می گردد.

 

 

 

     ++++++++++  پرسش وپاسخ های مرتبط    ++++++++++++

1- کدام لایه زمین کم ترین ضخامت را دارد؟

۱- گوشته
۲- پوسته
۳- هسته

۲- منابع معدنی را در کدام لایه زمین می توان یافت؟

۱- پوسته
۲- گوشته
۳- هسته

 

3- کدام لایه زمین از مواد نیمه جامد تشکیل یافته است؟

۱- پوسته
۲- گوشته
۳- هسته

 

4- هر دو قسمت از آهن و نیکل ساخته شده اند؟

۱- پوسته
۲- گوشته
۳- هسته

 

سوال یک دو سه چهار
جواب گزینه ۲ ۱ ۲ ۳

 

 

سؤالات تشریحی

 

۱- چرا در زمین چاه می کنند؟

برای رسیدن به آب و نفت در زمین چاه می کنند.

۲- مواد کافی، نفت، آب و ذغال سنگ در کدام قسمت زمین قرار دارند؟

در قسمت پوسته

۳- پوسته زمین با گوشته چه تفاوتی دارد؟

پوسته نازک تر است و گوشته گرمای بسیار زیادتری از پوسته دارد. سنگ ها در گوشته به حالت مذاب و خمیری هستند.

۴- هسته در کدام قسمت زمین است؟ جنس آن از چیست؟

در قسمت مرکزی زمین و جنس آن از آهن و نیکل است.

۵- آتشفشان ها چگونه ایجاد می شوند؟

وقتی گرمای مواد مذاب زمین زیاد شود حجم بیشتری پیدا می کنند. ناگزیر برای خروج از زمین از قسمت هایی که احتمالاً پوسته نازک تر است، خارج می شوند.

۶- ازدهانه آتشفشان ها چه چیزهایی خارج می شود؟

مواد مذاب، جامد، گاز، گاهی مواد جامد آن قدر ریز هستند که به آنها خاکستر می گویند. گازها نیز ممکن است سمی و کشنده باشند.

۷- زمین لرزه چگونه ایجاد می شود؟

وقتی در بین سنگ های زمین شکاف ایجاد می شود، سنگ ها به یکدیگر ساییده می شوند و در اثر این ساییدگی مایه درونی زمین لرزش پیدا می کند و به صورت حرکت موجی، درون زمین مسیری را می پیماید و در نتیجه موجب لرزش زمین و شکستگی پوسته زمین و زمین لرزه می شود.

۸- زمین لرزه در چه جاهائی خرابی بیشتری به بار می آورد؟

در جایی که خانه ها گلی و سست باشند.


موضوعات مرتبط: آموزگاران محترم، علوم پایه ی ششم
 
  
     
 
     
دانستنیهای فصل 3 علوم
 
 
     
 
     
نمونه سوال ریاضی تیزهوشان
 
 
     
 
     
علوم فصل 2-3
 
 
     
 
     
علوم
 
نمونه سوال  فصل 1.2.pdf
واحدها .pdf
 
 
 
 
  
     
 
     
تاریخچه ی زمین
 
 
 
 
 

تاریخچه ی زمین

سنگ هایی را که بر اثر ته نشین شدن مواد درون آب در ته دریاها و روی هم قرار گرفتن این مواد و سخت شدن تدریجی آن ها ایجاد می شوند ،سنگ های رسوبی می گویند.مانند؛ریگ، شن ،سنگ های آهکی و سنگ های رسوبی کوه های البرز و زاگرس.

سنگ های رسوبی اطّلاعات زیادی در مورد آب و هوای گذشته ی زمین ،موجودات زنده در آن زمان ،محل دریاها و خشکی ها و موارد دیگر به ما می دهند.

سنگ هایی را که بر اثر سرد شدن مواد مذاب بالا آمده و از اعماق زمین ایجاد می شوند،سنگ های آذرینمی نامند.سنگ های آذرین از بلورهای ریز و درشت ساخته شده اند.مانند؛سنگ های آذرین کوه هایدماوند و الوند.سنگ پا هم از نوع سنگ های آذرین است.

 

سنگ های رسوبی یا آذرینی را که بر اثر گرما و فشار زیاد اعماق زمین پخته شده و سخت و محکم شده اند،سنگ های دگرگون شده می گویند.مانند؛ سنگ مرمر . سنگ های دگرگون شده از سنگ های دیگر محکم ترند.

 همه ی سنگ ها از یک یا چند کانی به وجود می آیند.سنگ ها و کانی ها در ساختمان سازی ،صنعت و پزشکی کاربرد دارند.

آثاری راکه از جانداران بسیار قدیمی بر سنگ ها باقی مانده است فسیل یا سنگواره می گویند.

فسیل ها به شناسایی تاریخچه ی زمین کمک می کنند.بیش تر فسیل ها در سنگ های رسوبی و داخل دریاها به وجود آمده و به همین علّت نیز از تجزیه شدن در امان نمانده اند. قدیمی ترین سنگواره ها مربوط به جانوران صدف دار است.

تشکیل فسیل ها به محل دفن شدن جانداران بستگی دارد.اکثر فسیل های موجود متعلّق به جاندارانی است که نسلشان منقرض شده است.

زمین در ابتدا تنها یک خشکی و یک اقیانوس داشته است که رفته رفته از هم جدا شده و خشکی های امروزی به وجود آمده است.

 

اگر خشکی ها را کنار هم قرار دهیم، می بینیم که در قسمت بریدگی ها می توانند به هم وصل شوند.

بیش تر بدانیم؛

 ترکیبات شیمیایی سنگ های رسوبی ،آذرین و سنگ هایی که در اعماق زمین وجود دارند زیر فشارهای جانبی و فوقانی دراز مدّت و دمای بالا تغییر می کنند که سنگ های دگرگون شده حاصل این تغییرات اند.

یک لایه ی رسوبی ضخیم نشان دهنده ی آن است که در آن سال باران بیش تری باریده است زیرا هرچه باران بیش تری ببارد،رسوبات بیش تری از رودها به دریاها می ریزد و در نتیجه لایه ی رسوبی ضخیم تری ایجاد می شود.

سنگ های رسوبی به این علّت که از ته نشین شدن مواد در مراحل مختلف ایجاد می شوند لایه لایه اند.جنس و رنگ هر لایه با لایه های دیگر ممکن است متفاوت باشد. لایه های سنگ های رسوبی ممکن است بر اثر گسل جابه جا شوند.

سنگ های آذرین از بلورهای ریز و درشت تشکیل شده اند.  

مواد درون زمین به دو دسته ی مواد آلی و کانی تقسیم می شوند.

كانی ها عناصر یا تركیباتی هستند كه در زمین یافت می‌‌شوند و از معدن استخراج می شوند.

بعضی از کانی هایی که از زمین به دست می آیند به طور مستقیم قابل استفاده اند.مانند؛بلور نمک.بعضی از کانی هایی که از زمین به دست می آیند نیازمند مراحل ویژه ای برای خالص سازی و پرداختهستند.مانند؛فلزات.

مواد آلی غیر معدنی هستند و از بدن موجودات دیگر به وجود می آیند.برخی از مواد آلی را می توان در آزمایشگاه تهیه کرد.

زغال سنگ و نفت از مواد آلی موجود در زمین هستند . بنزین هم از مشتقّات نفت است.

 گیاهان و درختانی که سالیان سال در بین لایه های خاک مانده اند ،ایجاد زغال سنگ می کنند.زغال سنگ در میان سنگ های رسوبی یافت می شود.

بیش تر سنگ های رسوبی در دریاها به وجود می آیند.در دریاها لایه های رسوبی بهتر ایجاد می شوند و منابع نفتی ،بین این لایه های به جا مانده از بقایای گیاهان و جانوران به وجود می آیند.

دانشمندان از روی آثار به دست آمده از سنگواره ها عمر زمین را 4500 میلیون سال تخمین زده اند.

هر سنگواره با توجّه به آب و هوای منطقه و موجودات آن به وجود می آید.مثلاً درخت خرما مخصوص مناطق گرم و خشک است و ماهی برای دریاست.پس اگر فسیل یک ماهی را پیدا کردید ،می توانید حدس بزنید که زمانی در آن منطقه دریایی وجود داشته است.

از کرم خاکی و حشرات فسیل ایجاد نمی شود.چون این موجودات دارای اسکلت نیستند.

زندگی در خشکی با پیدایش گیاهان آغاز شد.

وقتی خزندگانی مانند دایناسورها از بین رفتند،پستانداران فراوان شدند.

 

پرسش ها

1.کدام یک از موارد زیر جزء سنگ های دگرگون است؟

الف)سنگ های رسوبی      ب)سنگ های آذرین     ج)سنگ مرمر   د)همه ی موارد

2.کدام یک از موارد زیر لایه لایه اند؟

الف)خاک رس     ب)سنگ های قدیمی     ج)سنگ های رسوبی    د)سنگ های آذرین

3.زغال سنگ در میان چه سنگ هایی یافت می شود؟

الف)رسوبی          ب)آذرین             ج)دگرگونی                  د)آتشفشان

4.کدام یک از محصولات زیر از نفت به دست می آید؟

الف)بنزین           ب)عطر              ج)نفتالین                     د)آسپرین

5.منشاء انرژی زغال سنگ چیست؟

الف)درختان و گیاهان سبز            ب)نور خورشید

 ج)جانوران                            د)فشار لایه های زمین

6.وجود منابع نفت در کشور ما گویای این نکته است که ایران در دوران پیشین به شکل

.............. بوده است.

الف)جنگل های وسیع                ب)مناطق باتلاقی             

ج)دریاها                               د)زمین های خشک

7.کدام یک از سنگواره ها در مناطق گرم و خشک به وجود می آید؟

الف)ماهی      ب)حشره      ج)درخت خرما        د)صدف دو کفه ای

8.کدام سنگ محکم تر است؟

الف)آذرین درونی     ب)آذرین بیرونی     ج)رسوبی      د)دگرگونی

9.دانشمندان با مطالعه ی کدام یک از عوامل زیر ،درباره ی آب و هوای گذشته ی زمین

 اطلاعات پیدا می کنند؟

الف)سنگ های آذرین    ب)گیاهان    ج)سنگ های رسوبی    د)سنگ های دگرگون

10.در تشکیل کدام یک از سنگ ها گرما و فشار تأثیر دارد؟

الف)ماسه سنگ          ب)گرانیت             ج)سنگ پا                 د)مرمر



 
  
     
 
     
چگونه تورنسل بسازیم؟
 
کاغذ لیتموس(پی اچ) (تورنسل) بسازیم!
کاغذ لیتموس(پی اچ) (تورنسل) بسازیم!

موادی وجود دارد که قابلیت تغییر رنگ دربرخورد با محیط‌های اسیدی و بازی دارند. این مواد اصطلاحا «PHindicator» ، یا معرف PH  نامیده می شوند. برای مثال «فنول فتالئین» و «بروموتیمول بلو» استفاده می‌شود. معمولا برای اندازه‌گیری PH از کاغذهای مخصوص آغشته به معرف استفاده می کنند. این کاغذ‌ها وقتی که در محلول‌های اسیدی یا بازی فرو برده می‌شوند، بلافاصله دچار تغییر رنگ می‌شوند. در این مورد کاغذ لیتموس (یا ترنسل) برای همه شناخته شده است. . امروزه اندازه‌گیری PH بوسیله‌ی ابزارهای الکترونیکی مثل‌ «PH متر» امکان‌پذیر شده است 

 

 

کاغذ لیتموس لیتموس ماده‌ای است که از گلسنگ‌های خاصی بدست می‌آید.لیتموس قابلیت این را دارد که در مقابل مواد اسیدی به رنگ قرمز و در مقابل مواد بازی به رنگ آبی در آید. در بسته‌بندی کاغذ لیتموس یک مقیاس رنگی وجود دارد که رنگ کاغذ در PH مورد نظر را نشان می‌دهد.

استفاده از کاغذ لیتموس:استفاده از کاغذ لیتموس بسیار ساده است. ابتدا گوشه‌ی انتها‌ی کاغذ را در مایعی که می‌خواهید آزمایش کنید فرو ببرید و به سرعت خارج کنید. PH مایع با مقایسه رنگ کاغذ با جدول رنگی یا مقیاس در اختیارتان مشخص می‌شود.

PHمتر وسیله‌ای الکترونیکی است که بخش حبابی شکل آن حساس به غلظت یون هیدروژن موجود در محلول مورد آزمایش است. سیگنالی که بوسیله‌ی حباب ایجاد می‌شود تقویت شده و به نمایشگر فرستاده می‌شود. قبل از استفاده از PHمتر باید آن را ست (استاندارد) کرد. برای این کار الکترود آن را در محلول بافربا PH معلوم قرار می‌دهیم. اگر PH دقیق رانشان ندهد دستگاه را روی PH اسمی بافر، به کمک دکمه‌های روی نمایشگر تنظیم می‌کنیم .

عصاره‌ی کلم قرمز یک معرف!
همان‌طور که دیدیم اسید و باز قابلیت تغییر رنگ مواد مشخصی را دارند. این مسئله در مورد عصاره‌ی کلم قرمز هم صادق است. این مایع دارای رنگ آبی مایل به بنفش است، ولی در مقابل مواد اسیدی به رنگ قرمز و در مقابل مواد بازی به رنگ سبز و حتی زرد  در می‌آید. بگذارید ببینیم چطور می‌توان از عصاره‌ی کلم برای اندازه گیری PH مواد مختلف استفاده کرد.


کلم قرمز را می‌توانید در فصل زمستان و بهار به راحتی پیدا کنید. آن را به قطعات کوچک برش بزنید . و در ظرفی بریزید. مقداری آب بر روی آن بریزید تا اندازه‌ای که سطح کلم‌ها را بپوشاند. حدود نیم ساعت آن را بجوشانید و بگذارید سرد شود. عصاره کلم را در ظرف کوچک‌تری بریزید. کلم‌ها هم قابل مصرف هستند و می‌توانید در غذا مصرف کنید.
از عصاره‌ی کلم قرمز به عنوان معرف در فاز مایع استفاده کنید.

چند قطره از مایع را روی یک سطح سفید بریزید و تغییر رنگ آن را هنگامی که با سرکه و جوش شیرین ترکیب می‌شود ببینید. می‌توانید مشاهده کنید که این مایع در مقابل سرکه یا آب لیمو، قرمز و در مقابل جوش شیرین به رنگ سبز در می‌آید.

یک سانتیمتر عصاره را در لیوان شفافی بریزید. لیوان را تا نصفه از آب پر کنید. حالا مقداری سرکه در آن بریزید و تغییر رنگ آن را مشاهده کنید. آزمایش را دوباره تکرار کنید و این بار به جای سرکه از جوش شیرین استفادهکنید.

آماده‌سازی کاغذ PH با عصاره ی کلم قرمز
مقداری کاغذ صافی سفید (porous) ببرید و آنها را در عصاره غوطه‌ور کنید تا کاملا عصاره به خورد کاغذ برود. بعد از نیم ساعت کاغذها را خارج کنید و کنار بگذارید تا خشک شود. بعد آنها را بصورت نوارهای کوچک ببرید. می‌توانید آنها را ماه‌ها نگه دارید. اگر می‌خواهید عصاره کلم را نگه دارید آن را در یخچال بگذارید چون بعد از مدتی فاسد خواهد شد.
خوب حالا زمان آن رسیده که از کاغذهای PH دست‌سازمان استفاده کنیم

 


برچسب‌ها: ساخت کاغذ ترنسل, کاغذ PH, محیط اسیدی, محیط بازی, کاغذ لیتموس چیست, کاربرد کاغذ ترنسل, اندازه گیریPH, وسیله ی PH متر, عصاره ی کلم قرمز, ساخت کاغذ پی اچ با عصاره ی کلم قرمز,روش ساخت کاغذ ترنسل یالیتموس

آموزش ابتدایی

 


 
 
  
     
 
     
علوم 
 
 فیلم آموزشی علوم 
تهیه کاغذ
 
 
مراحل تهیه ک

مراحل تهیه کاغذ

• تبدیل چوب به قطعات ریز:

با استفاده از ماشین پوست کنی، و دستگاه تولید تراشه و عبور تراشه‌ها از الک مخصوص صورت می‌ گیرد و قطعاتی به طول حداقل 4 و عرض 2 سانتی متر (در مورد چوب) به دست می‌آید.

 

• پختن چوب و تولید خمیر:

این عمل ممکن است از طریق مکانیکی یعنی، بدون استفاده از مواد شیمیایی و توسط بخار آب جوش، تحت فشار صورت گیرد که معمولاً برای تهیه کاغذهای ارزان و کاهی، مانند کاغذ روزنامه متداول است. در روش شیمیایی از هیدروکسید سدیم (در روش قلیایی)، سولفیت هیدروژن کلسیم، در محیط اسیدی (PH=2-3 ، روش بی سولفیت) و یا سولفیت سدیم (در روش سولفیت) همراه با کمی کربنات سدیم در دمای بالاتر از 100 درجه سانتیگراد و تحت فشار، استفاده می ‌شود. در این مرحله خمیر قهوه‌ای رنگی حاصل می ‌شود که از آن در تهیه مقوا، کارتن، و یا کاغذ‌های کاهی استفاده می‌ شود.

 

• شستشوی خمیر کاغذ:

شستشوی قلیایی، که با استفاده از محلول 3 درصد سود در دمای 45 تا 50 درجه سانتیگراد به مدت یک تا دو ساعت صورت می‌گیرد. این عمل برای جدا کردن لیگتین و کاهش رنگ خمیر انجام می ‌پذیرد.

برخلاف این تصور که تولید کاغذ اساسا یک فرآیند مکانیکی است، در این فرآیند، پدیده‌های شیمیایی نقش برجسته‌ای دارند. از تبدیل چوب به خمیر کاغذ گرفته تا تشکیل کاغذ، اصول شیمیایی دخالت آشکاری دارند.

 

 

• اعمال شیمیایی (رنگ زدایی) در دو مرحله صورت می‌گیرد:

1. کلر زنی که در PH=2 تا دمای 25 تا 45 درجه سانتیگراد به مدت تقریبی یک ساعت صورت می‌گیرد. در این مرحله لیگتین باقیمانده در خمیر، به صورت محلول در می ‌آید که بسته به نوع مواد شیمیایی به کار رفته برای پخت، بین 3 تا 15 درصد ممکن است تغییر کند.

 

2. رنگ زدایی که توسط هیپوکلریت سدیم (به صورت محلول 3 درصد)، دی اکسید کلر، پراکسید هیدروژن، ازون، و غیره در PH=9-10 صورت می‌گیرد. تا اینکه لیگتین فقط اکسید شود و سلولز تحت تأثیر قرار نگیرد.

 

• خشک کردن خمیر کاغذ:

در این مرحله خمیر کاغذ را از دستگاه تمیز کننده و توری‌هایی که دارای سوراخهای 2 تا 3 میلیمتری‌اند، عبور می ‌دهند تا قسمت عمده آب خود را از دست بدهد. بعد آن را از پرسهای قوی عبور می‌دهند تا باقیمانده آب آن نیز خارج شود.

 

• پرس کردن، برش زدن و بسته بندی:

با عبور خمیر خشک شده از میان غلتک ‌های مخصوص، آن را به صورت صفحات کاغذ در آورده و توسط دستگاه برش آن را در اندازه‌ های مورد سفارش و نیاز بازار مصرف برش می ‌دهند و بسته بندی می ‌کنند.

منبع : www.tebyan.net

 

 

 

  
     
 
     
جزوات علوم
 
 
     
 

نمای مدرسه، وب سایت مدارس هوشمند